علائم هدایت مسیر یا راهنمای مسیر از مؤثرترین و مهم ترین تابلوهایی هستند که زیرمجموعه تابلوهای اخباری محسوب شده و با هدف مسیریابی سریع رانندگان برای انتخاب کوتاه ترین و بهترین مسیر به منظور کاهش زمان سفر و دستیابی آسان تر به مقصد در محل های مناسب نصب می گردد. این آدرس دهی باید به گونه ای باشد که افراد ناآشنا با منطقه و مسیر، به سمت مقصد مورد نظر راهنمایی شوند. برای این منظور لازم است در طراحی و ساخت تابلوهای راهنمای مسیر با دیدی کلان نگر تمامی سطح شهر را در نظر گرفت. این دسته از تابلوها بر خلاف تابلوهای ترافیکی استاندارد، دارای شکل و طرح تصویب شده قبلی نمی باشند و بنا به شرایط و نیاز راه، طراحی می گردند. در طراحی تابلوهای هدایت مسیر اصطلاحات و تعاریفی به کار می رود که در ادامه به آنها اشاره شده است.
فاصله استاندارد (Standard Space s/s): فاصله استاندارد اندازه 1 / 0 از ارتفاع موزائیک حروف فارسی است. نشانه (symbol): نشانه نمادی است که در کنار نام مکان ها جایگزین عنوان “خیابان، بلوار، فرودگاه” و … می شوند، از این واژه به جای پیکتوگرام نیز استفاده شده است. رده بندی معابر شهری (urban road classification): تقسیم بندی یک شبکه پیچیده از معابر درونشهری به گروهها و یا سامانه هایی که خصوصیات مشابهی دارند را رده بندی معابر درونشهری می گویند، این بخش از مطالب برای رنگ بندی زمینه تابلو کاربرد دارد. رده های عملکردی معابر عبارتند از آزادراه، بزرگراه، شریانی اصلی، شریانی فرعی، معبر جمع و پخش کننده و معبر محلی و معبر ویژه.
ویژگی های کلی تابلوهای هدایت مسیر
شکل هندسی
تابلو های هدایت مسیر عموماً مستطیل هستند و فقط در خروجی ها به صورت پرچمی (دارای یک انتهای نوک تیز پیکان مانند برای اشاره به جهتی مشخص) نیز طراحی می گردند.
کاربرد
تابلو های هدایت مسیر ، اطلاعاتی را که برای هدایت رانندگان و مقصدیابی اهمیت دارد، به رانندگان و عابران منتقل می کنند. این اطلاعات شامل شرایط معبر، تسهیلات، امکانات و دسترسی های مسیر حرکت است. این تابلو ها در مواردی شامل دستورات انتظامی نیز می شوند.
قلم نوشتار
خط مخصوص تابلوها باید به گونه ای باشد که پیام ها را به سرعت و به آسانی به کلیه رانندگان مننتقل نماید. بنابراین در طراحی چنین خطی، علاوه بر رعایت اندازه مناسب برای حروف، درجه خوانایی کلمه ها نیز باید بسیار بالا باشد. فقط یک خط را باید به عنوان خط استاندارد انتخاب و در کلیه تابلوها بکار برد. در حال حاضر قلم جم برای نوشتار فارسی و قلم هما (Transport) برای نوشتار انگلیسی برای استفاده در تابلو های راهنمای مسیر شهری انتخاب شده است. در صورت عدم دسترسی به قلم جم در نوشتار فارسی از قلم ابریشم نیز استفاده می شود.
ارتفاع نوشتار
اندازه نوشتار در تابلوها تابع زمان لازم برای خواندن متن تابلو است. این مدت زمان، خود وابسته به سرعت وسیله نقلیه ای است که به تابلو نزدیک می شود. تعیین این اندازه بیش از همه برای تابلو های راهنمای مسیر الزامی است. اندازه نوشتار که معیار اندازه گیری آن ارتفاع موزائیک حروف فارسی است، تابع عواملی مانند تعداد کلمات، سرعت حرکت، فاصله تابلو از محور دید و غیره است.
اندازه تابلوها
اندازه تابلوهای هدایت مسیر بر اساس ارتفاع موزائیک حروف فارسی، حجم نوشتار و نحوه چیدمان دیگر عناصر، تعیین می گردد. ارتفاع حروف نیز بر اساس سرعت طرح تعیین می گردد.
نشانه ها
نشانه ها به منظور گویاتر کردن پیام تابلو و تسریع در درک پیام در کنار نوشتار و یا به جای آن مورد استفاده قرار می گیرند.
محل نصب تابلو های هدایت مسیر
تابلو های هدایت مسیر باید در فاصله هایی متناسب با شرایط و نوع راه، پیش از مکان آدرس دهی شده و در نهایت در محل ورود به راه دسترسی به آن نصب شود. تابلوها به جز در موارد استثنا باید در سمت راست مسیر نصب گردند.
رنگ در تابلوهای هدایت مسیر
تابلوهای هدایت مسیر بنا بر نوع مسیر از الگوی رنگ بندی ارائه شده در جدول زیر تبعیت می کنند.
انواع تابلوهای هدایت مسیر
تابلوهای هدایت مسیر به سه گروه تقسیم می شوند: -پیش آگاهی -خروج (جهت نما) -تایید مسیر
هر یک از انواع تابلوهای هدایت مسیر (تابلوهای راهنمای مسیر) که زیر مجموعه تابلوهای اخباری هستند می توانند به دو صورت کناری و بالاسری نصب گردند. تابلوهای هدایت مسیر جانبی معمولاً در سمت راست مسیر حرکت نصب می شوند. این تابلوها، گاه جهت تأکید، می توانند با تشخیص متخصص ترافیک ذیصلاح و با ارائه مستندات توجیهی ضرورت در سمت چپ معبر نیز نصب شوند. در آزادراهها و بزرگراهها و معابر شریانی اصلی و فرعی زمانی که فضای کنار مسیر برای نصب تابلوی پیش آگاهی کافی نباشد و یا در جایی که شرایط ترافیکی ایجاب می کند که اطلاعات در هر خط عبور به رانندگان داده شود، تابلوی پیش آگاهی به صورت بالاسری نصب می گردد. در بزرگراه ها حتی الامکان تابلوهای پیش آگاهی باید بصورت بالاسری نصب گردند. در دیگر معابر در صورتی که کنار مسیر فضای کافی برای نصب تابلوی جانبی وجود نداشته باشد تابلو بصورت بالاسری نصب می گردد.
تابلوهای پیش آگاهی
این تابلو اطلاعات تقاطع پیش رو را قبل از رسیدن به آن در اختیار استفاده کنندگان از مسیر قرار می دهد. انواع تابلوهای پیش آگاهی شامل پیش آگاهی معمولی، پیش آگاهی نقشه ای، پیش آگاهی پشته ای می باشد.
تابلوهای خروج (جهت نما)
تابلوهای جهت نما یا خروج در محل دسترسی و خروجی مربوط به معبر نصب می گردند. تابلو در محل جزیره میانی (جناق مسیر) و در محل انشعاب بوده و نشان دهنده محل خروج از مسیر است. بر روی چنین تابلوهایی مقصد مورد نظر درج می گردد. شکل تابلوهای خروج معمولاً به صورت پرچمی است. در صورت نبود فضا و دید کافی، وجود درصد ترافیک وسایل نقلیه سنگین بالا و همچنین مشکلات طرح هندسی محدوده خروجی، بجای تابلوهای پرچمی از تابلوهای بالاسری کنسولی یا بالاسری T شکل استفاده می شود.
تابلوهای تأیید مسیر
تابلوهای تأیید مسیر گونه ای از تابلوهای هدایت مسیر هستند که پس از ورود به مسیر جدید، راننده را از انتخاب مسیر صحیح مطمئن می سازند. محل نصب این تابلوها حاشیه سمت راست معبر می باشد. بنا بر ضرورت می توان فاصله مقصد یا مقاصد را نیز در این تابلوها درج نمود. باید دقت نمود که این تابلوها بیشتر در معابر ورودی شهری کاربرد داشته، اما در آزادراه ها و بزرگراه های شهری اگر فاصله ورودی و خروجی ها بیش از 2000 متر باشد با نظر کارشناس ترافیک قابل نصب هستند.
منبع :
شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور
علائم عمودی ترافیکی در معابر شهری تابلوهای – راهنمای مسیر
شرکت تدبیر تردد راه با بهره مندی از نیروهای کارآزموده در زمینه طراحی تابلوهای هدایت مسیر توانایی طراحی ، ساخت و نصب تابلوها با متریال استاندارد و کیفیت بالا را دارا می باشد.
از اعتماد شما سپاسگزاریم.
همه چیز خوب درج شده است ولی اگر شهرداری در نصب تابلو بدون کارشناسی تابلو را نصب نماید باید چکار کرد لطفاً محل نصب تابلو ارتفاع از سطح زمین و فاصله از عرض خیابان و دیوار حاشیه پیادهروی ووورابیان نمایید